آکنه یا جوش‌های پوستی علیرغم آن که عارضه‌ای شایع هستند، اما اطلاعات عمومی موثق در مورد آنها کمتر به‌چشم می‌خورد. اگر جزو دسته‌ای هستید که هر از گاهی دچار آکنه می‌شوید، و یا به صورت مرتب با این مسئله روبرو هستید، دانستن موارد زیر را برای آشنایی و روش برخورد با آن توصیه می‌کنیم.
در افکار عمومی معمولا اینطور تلقی می‌شود که جوش و آکنه مختص سنین نوجوانی هستند و به این دلیل آنها را «جوش جوانی» نیز می‌نامند. شاید دلیل این طرز تفکر، خوش‌بینی و امید به رفتن بی‌دردسر این مهمانان ناخوانده در سال‌های آتی است. شاید این تلقی برای آنهایی که در نوجوانی با آکنه سر و کله می‌زنند آرامش‌بخش باشد، ولی متأسفانه اینگونه نیست.
سنین نوجوانی تنها دوره‌ای نیستند که جوش‌های صورت بروز می‌یابند؛ در هر سنی از جمله در بزرگسالی و حتی در دوره نوزادی ممکن است دچار آکنه شویم.
مقصر اصلی در این میان هورمون‌هایی از قبیل تستسترون در دوران نوجوانی هستند. در خانم‌ها این عارضه به دلیل برهم خوردن تعادل هورمونی در دوران قاعدگی، بارداری و یا یائسگی رخ می‌دهد.
انواع متعددی از آکنه وجود دارد که جوش‌های سرسفید و سرسیاه شایع‌ترین آنها هستند. برآمدن این نوع جوش‌ها به دلیل گرفته شدن منافذ با روغن یا آلودگی هاست. در جوش‌های سرسیاه آلودگی یا روغن اکسیده می‌شوند که باعث تیره شدن سطح می‌شود.
جوش‌های متورم و تحریک‌شده قرمز رنگ نوع دیگر جوش هستند که حاوی چرک هستند، نوک سفید یا کرمی رنگ دارند و حلقه‌ای قرمز به دورشان وجود دارد. عمق این جوش‌ها معمولا فراتر از سطح پوست است.
آکنه کیستیک (Cystic acne) نوع شدید آکنه است؛ جوش‌هایی پر از چرک که اندازه بزرگی دارند. درمان این نوع آکنه بدون مراجعه به متخصص پوست معمولا دشوار است.
یکی از توصیه‌هایی که به افراد مبتلا به آکنه می‌شود در مورد تأثیر رژیم غذایی بر جوش‌زدن است. احتمالا شنیده باشید که غذاهای چرب مانند سیب‌زمینی سرخ‌کرده و مواد غذایی شیرین مانند شکلات را مقصر جوش‌های صورت می‌دانند. اما در واقع رژیم غذایی تأثیر بسیار کمی در بروز آکنه دارد؛ همانطور که قبلا نوشته شد، هورمون‌ها دلیل برآمدن جوش‌های صورت هستند.
البته باید توجه داشت برخی غذاها ممکن است تا حدی آکنه را تشدید کنند. برای مثال نشاسته و شکر در این دسته هستند. اگر شک دارید چیزی در رژیم غذایی شما باعث بروز آکنه می‌شود، آن را از برنامه غذایی خود حذف کنید و تأثیر آن را بیازمایید. رژیم‌های غذایی با قند بالا نیز موجب تشدید آکنه می‌شوند. این غذاها به‌طور قابل‌توجهی میزان قند خون را افزایش می‌دهند و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و دیابت را بالا می‌برند. توصیه عمومی ما، انتخاب مواد غذایی با قند پایین مانند نان سبوس‌دار و میوه هاست.
خبر خوب این است که آکنه قابل درمان است. روش‌های درمانی در این زمینه بستگی به برخی عوامل دارد. بسیاری ممکن است متوجه شوند استفاده از یک نوع محصول آرایشی یا بهداشتی خاص باعث جوش‌زدن پوست می‌شود. داروهای عمومی مورد استفاده در این زمینه، از جمله اسید سالیسیلیک و بنزوئیل‌پروکساید گزینه خوبی برای شروع روند درمان هستند و می‌توانند آثار جوش‌ها را از بین ببرند.
موارد جدی‌تر آکنه ممکن است نیاز به معاینه پزشک و درمان توسط متخصص پوست داشته باشند تا از تشکیل اسکار جلوگیری شود. در برخی موارد از جمله آکنه ندول سیستیک (Nodulocystic acne) برای کمک به روند بهبودی، داروهای خوراکی نیز تجویز می‌شوند.
طبیعتاً ما ترجیح می‌دهیم جوش‌های صورتمان یک‌شبه ناپدید شوند، ولی در عمل این روند می‌تواند هفته‌ها طول بکشد. به‌طور متوسط اگر روش درمانی مؤثری یافته باشید، از بین رفتن آکنه شش تا هشت هفته طول خواهد کشید.
پس از رفع آکنه، می‌توانید برای جوان‌سازی پوست صورت، گزینه‌های درمانی دیگر از قبیل بازسازی صورت با لیزر و یا لایه برداری شیمیایی انجام دهید.
تشخیص شدت آکنه و روش درمانی آن با معاینه توسط متخصصین پوست انجام‌پذیر است. برای این کار می‌توانید با کلینیک پوست و موی دکتر رشیدی در ارومیه تماس بگیرید و گزینه‌های درمانی ممکن را دریافت کنید.