معمولا پدران و مادران تازه نوزادان با دیدن علائم اگزما در بدن فرزندشان مضطرب می‌شوند. در حدود 10 تا 15 درصد از نوزادان به اگزمای اطفال که درماتیت اتوپیک (Atopic Dermatitis) نیز نامیده می‌شود، مبتلا می‌شوند. این جوش‌های ناخوشایند طبیعتاً ظاهر نگران‌کننده‌ای دارند و خارش ناشی از آنها ناراحت‌کننده است. خوشبختانه روش‌های درمانی تجویز شده توسط یک پزشک متخصص قادر به فرو نشاندن علائم این بیماری در نوزاد است. خبر بهتر این که در اکثر موارد، این عارضه در طی چند ماه یا چند سال آینده از بین می‌رود؛ اگرچه برخی تا پایان عمر به آن مبتلا می‌مانند.
اگزما چیست؟
اگزمای نوزادان ناشی از نبود سرامیدها (Ceramides) در پوست است. این سلول‌های چرب باعث حفاظت از پوست در برابر از دست دادن رطوبت آن هستند. وقتی تعداد کمی از آنها در یک ناحیه باشد، آن بخش از پوست بسیار سریع‌تر خشک می‌شود. این کمبود منجر به ایجاد نقاط ملتهب در پوست می‌شود که با نام اگزمای نوزادان شناخته می‌شود. پیدایش این فرم درماتیت اتوپیک در گونه‌ها و نیز مفاصل دست و پای نوزاد شایع‌تر است. هرچند در دیگر نقاط بدن نیز ممکن است چنین علائمی بروز کند.
محرک‌های اصلی اگزما
محققان برخی از عوامل تحریک این بیماری را یافته‌اند. مهم است این عوامل را بشناسیم و بدانیم که عامل تحریک‌کننده در هر فرد ممکن است با دیگری متفاوت باشد. مشاهده دقیق در طی روزها و هفته‌ها به کشف عوامل تحریک‌کننده اگزما در نوزاد شما خواهد انجامید.
پوست خشک
خشکی پوست احتمالا شایع‌ترین عامل تحریک اگزما در نوزادان باشد. رطوبت پایین هوا مخصوصا در فصل سرد دلیل این امر می‌تواند باشد.
محرک‌های محیطی
اگر پوشیدن لباس پشمی یا خوابیدن زیر پتوی پشمی باعث قرمز شدن و خارش در فرزندتان می‌شود، از جایگزین‌های کتان و الیاف ضدحساسیت استفاده کنید. دیگر محرک‌های محیطی شامل برخی عطرها، صابون‌های حمام و صابون شستشوی لباس نوزاد است. ترجیحاً از صابون‌های بدون عطر و رنگ و شوینده‌های بدون عوامل حساسیت‌زا استفاده کنید.
گرما
گرمای زیاد، عرق کردن و استرس می‌تواند اگزما را در نوزادان تحریک کند. پوشاندن بیش از حد پوشانده نوزاد دمای بدن او را بالا می‌برد. عکس‌العمل طبیعی بدن در چنین شرایطی تعرق است و این می‌تواند باعث حمله اگزما شود.
روش‌های درمانی
علاوه بر کشف عوامل محرک اگزما، یافتن روش درمانی برای آن ضروری است. مشاوره و ویزیت پزشک متخصص پوست می‌تواند در این زمینه راهگشا باشد. حتی اگر اگزمای فرزندتان سطحی باشد، دانستن روش‌های تسکین آن باعث آرامش خیال شما و آسودگی فرزندتان خواهد شد.
حمام کردن
پزشک متخصص پوست احتمالا حمام آب ولرم را پیشنهاد خواهد کرد که برای آرام کردن پوست مفید است. توجه داشته باشید که حمام با آب داغ رطوبت درون پوست را می‌گیرد. سعی کنید مدت زمان استحمام 10 دقیقه یا کمتر باشد. به یاد داشته باشید لازم نیست همه جای بدن نوزاد را با صابون بشویید. دست ها، پاها و پایین‌تنه را صابون بزنید و بقیه بدن نوزاد را با آب بشویید تا روغن طبیعی روی پوست شسته نشود. پس از بیرون آمدن از حمام بدن فرزندتان را به تندی خشک نکید و سعی کنید آرام آرام خشکش کنید تا پوست کمتر تحریک شود.
افزودن محصولاتی مانند ژل جو دوسر به آب حمام نوزاد که از داروخانه‌ها قابل تهیه است ممکن است مؤثر باشد. از لیف‌های زبر و سولفات منیزیم پرهیز کنید. پزشک متخصص ممکن است حمام با افزودن اندکی ضدعفونی‌کننده را تجویز کند که نقش مؤثری در مقابله با عفونت ناشی از اگزمای نوزادان می‌تواند داشته باشد. دستورالعمل‌های پزشک را در این زمینه به دقت انجام دهید.
مرطوب کننده ها
بلافاصله پس از حمام و زمانی که پوست فرزندتان کمی خیس است می‌توانید از مرطوب‌کننده‌های پوستی برای نوزاد استفاده کنید. مرطوب‌کننده‌های حاوی سرامید گزینه خوبی برای این کار هستند و پزشک متخصص شما احتمالا ترکیبی از آن را تجویز خواهد کرد. برای اگزمای سطحی مرطوب‌کننده‌های عمومی نیز مناسب هستند. بهتر است نوعی را انتخاب کنید که عطر و رنگ افزوده شده نداشته باشد و یا از پمادهای ژله پترولیوم استفاده کنید. از مرطوب‌کننده‌ها در طول روز برای مقابله با اگزما می‌توانید استفاده کنید.
استروئیدهای موضعی
در صورت صلاحدید پزشک متخصص از استروئیدهای موضعی می‌توان استفاده کرد. ممکن است استعمال کرم هیدروکورتیزون برای مقابله با علائم اگزما کافی باشد. گزینه دیگر استفاده از انواع قوی‌تر این کرم‌هاست که با تجویز پزشک قابل تهیه است. توجه داشته باشید که این نوع کرم‌ها حتما باید بر اساس دستورالعمل آن استفاده شوند زیرا استعمال بیش از حد آنها می‌تواند باعث نازک شدن پوست و دیگر مشکلات پوستی شود.
روش‌های درمانی دیگر
پزشک متخصص پوست برای درمان و تسکین موارد حاد اگزما ممکن است داروهای دیگر تجویز کند. در صورت تشخیص پزشک، آنتی‌هیستامین‌ها برای تسکین خارش و دیگر داروها برای کاستن از التهاب قابل استفاده است. در صورتی که محل خارش اگزما عفونی شود، پزشک می‌تواند داروهایی از قبیل آنتی‌بیوتیک تجویز کند. اگر اگزمای نوزاد بسیار شدید باشد، درمان به روش اشعه ماوراء بنفش در کلینیک تخصصی پوست انجام می‌گیرد.
در مواقعی که نوزاد دچار حملات اگزما می‌شود تلاش کنید مانع خاراندن او شوید. مرتباً ناخن‌های نوزاد را بگیرید تا امکان خاراندن کمتر شود. بسیاری از والدین برای مقابله با این مسئله از دستکش برای نوزادان استفاده می‌کنند. دقت کنید نوزاد نتواند به راحتی دستکش‌ها را از دستانش خارج کند.
در صورت مشاهده علائم اگزما در فرزندتان، توصیه ما مراجعه به پزشکان متخصص در شهر خودتان است. در ارومیه، کلینیک تخصصی پوست و مو دکتر رشیدی آماده ارائه مشاوره و راهکارهای درمانی در زمینه سلامت پوست نوزادان شماست. برای رزرو وقت ویزیت می‌توانید با پذیرش کلینیک تماس بگیرید.